استفاده از درمان ترکیبی( تامسولوسین + دوتاستراید) در بیماری بزرگی خوش خیم پروستات

بیماری بزرگی خوش خیم پروستات یکی از بیماری های رایج و شایع در مردان است که با افزایش سن نرخ شیوع آن افزایش می یابد. BPH اغلب زمانی نیاز به درمان دارد که بیماران شروع به تجربه علائم دستگاه ادراری تحتانی می کنند که بر کیفیت زندگی تأثیر می گذارد.پروستات  غده کوچکی  است در دستگاه تناسلی مردانه است که جدا از نقشی که در تولید مثل دارد، در ادرار مردان هم نقش مهمی ایفا می کند، منقبض شدن عضلات پروستات باعث آهسته شدن جریان ادرار می شود.

 

علائم بزرگی خوش خیم پروستات  شامل احساس پری مثانه حتی بعد از ادرار کردن، نیاز فوری به ادرار، جریان ضعیف ادرار، مشکل در شروع و توقف ادرار، نیاز به زور زدن یا فشار دادن برای ادرار کردن، در موارد شدید BPH، ممکن است فرد اصلاً نتواند ادرار کند، که این حالت یک اورژانس پزشکی است که نیاز به درمان فوری دارد.

تشخیص این بیماری از طریق آزمایش آنتی ژن اختصاصی پروستات ، بررسی پروستات از طریق معایته رکتوم[2]، سونوگرافی امکان پذیر می باشد.

 

درمان بزرگی خوش خیم پروستات

آلفا بلاکرها (Alpha blockers)

دسته اول داروهایی که در درمان بزرگی خوش خیم پروستات استفاده می گردد، آلفا بلاکرهای یا مسدود کننده های آلفا هستند که این گروه از دارو ها با مکانیزم شل کردن عضلات پروستات و مثانه و بهبود جریان ادرار، کاهش انسداد مجاری ادراری عمل می کنند. این دست از داروها در کاهش سایز پروستات تاثیر ندارد ولی در بهبود علائم ادراری و بزرگی خوش خیم پروستات موثر واقع می شوند. از جمله این دارو ها می توان به آلفازوسین، ترازوسین، تامسولوسین و… اشاره نمود. یکی از مزایا  مصرف این دسته دارویی می توان اثر بخشی سریع آن اشاره نمود. از عوارض احتمالی این دسته از داروها می توان به سرگیجه، اختلالات انزال، افت فشار خون اشاره نمود.

مهارکننده 5 آلفاردوکتاز(5ARI)

مهارکننده 5 آلفاردوکتاز، دسته دیگری از داروها است که در درمان بزرگی خوش خیم پروستات کاربرد دارد، از دسته این داروها می توان به دارو فیناستراید و دوتاستراید نام برد، که این دسته داروها، برای گروه بیماران مبتلا به BPH با علائم متوسط تا شدید و با حجم پروستات[4] ≥30 سی سی و آزمایش PSA ≥ 5/1 سی سی باشد، کاربرد دارد. دارو های این دسته سبب کاهش دهیدورتستوسترون ، کاهش سطح PSA و بهبود جریان ادراری می گردد.  در مقایسه اثر داروهای فیناستراید و دوتاستراید ، از لحاظ اثربخشی دارو دوتاستراید قویتر از دارو فیناستراید می باشد و براساس مقالات و داده های اخیر عوارض مربوط به جنسی این دو دارو تا حدودی برابر و گاها دارو دوتاستراید حتی این میزان عوارض  کمتر است.

درمان ترکیبی (5ARI+ Alpha blockers)

براساس مطالعات مختلف ، استفاده ازدرمان ترکیبی (combination therapy) تامسولوسین + دوتاستراید می تواند در درمان بیماران با علائم متوسط تا شدید BPH با حجم پروستات ≥30 سی سی و آزمایش PSA ≥ 5/1 سی سی موثر واقع شود. استفاده از این نوع درمان می تواند تعداد سبد دارو مصرفی بیمار را کم نماید و تعداد دفعات مصرف دارو را در این بیماران کاهش دهد، کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات نشان داده‌اند که اثر هم‌افزایی و مکانیسم‌های اثر دوگانه این دو دارو در بهبود علائم و همچنین کاهش پیشرفت بالینی BPH در مردان مبتلا به بزرگی پروستات به طور قابل‌توجهی نسبت به تک‌درمانی تامسولوسین و دوتاستراید برتر است. هم چنین احتمال احتباس ادراری و ریسک جراحی در بیماران نیز با مصرف این درمان ترکیبی کاهش می یابد(2). براساس گایدلاین ها و مقالات جدید2021،  مصرف این دارو در بیماران مبتلا به BPH قویا توصیه می گردد.

براساس مطالعه Hailot   و همکاران استفاده از دارو ترکیبی (تامسولوسین+ دوتاستراید) در مقایسه با مونوتراپی (یک دارو تامسولوسین و یا دوتاستراید) ریسک ایجاد  احتباس ادراری حاد (AUR)، نیاز به جراحی  BPH به میزان کمتری در مصرف کنندگان دارو ترکیبی دیده می شود و همچنین میزان   maximum flow rate ادراری در مصرف کنندگان دارو ترکیبی (تامسولوسین+ دوتاستراید) بالاتر از مصرف کنندگان دارو به صورت مونوتراپی و جداگانه است.

 

 

 

 

 

 

 

براساس مطالعه سالواتور و همکاران، استفاده سریع و به موقع دارو ترکیبی (تامسولوسین+ دوتاستراید) باعث افزایش پاسخ دهی بیمار، بهبود علائم کلی بیماران،کاهش روندپیشرفت بیماری BPH و کاهش ریسک ایجاد AUR می گردد.

 

Reference:

• Roehrborn CG. Benign prostatic hyperplasia: an overview. Rev Urol. 2005;7(suppl 9):S3-S14.

• dimitropoulos K, Gravas S. Fixed-dose combination therapy with dutasteride and tamsulosin in the management of benign prostatic hyperplasia. Ther Adv Urol. 2016;8(1):19-28.

• The effects of combination therapy with dutasteride plus tamsulosin on clinical outcomes in men with symptomatic BPH: 4-year post hoc analysis of European men in the CombAT study. O Haillot, A Fraga, P Maciukiewicz, D Pushkar, T Tammela, K Ho¨fner, V Chantada, P Gagnier and B Morrill, Prostate Cancer and Prostatic Diseases (2011) 14, 302–306.

• Impact of early vs. delayed initiation of dutasteride/tamsulosin combination therapy on the risk of acute urinary retention or BPH‑related surgery in LUTS/BPH patients with moderate‑to‑severe symptoms at risk of disease progression, Salvatore D’Agate , Chandrashekhar Chavan, Michael Manyak, Juan Manuel Palacios‑Moreno, Matthias Oelke, Martin C. Michel, Claus G. Roehrborn, Oscar Della Pasqua, World Journal of Urology (2021) 39:2635–2643.

• Jalyn (dutasteride and tamsulosin) capsule package insert. Research Triangle Park, NC: GlaxoSmithKline; January 2015.

• Management of Lower Urinary Tract Symptoms Attributed to Benign Prostatic Hyperplasia: AUA GUIDELINE PART I-Initial Work-up and Medical Management, Lori B. Lerner, Kevin T.McVary, Michael J. Barry and et al. American Urological Association Education and Research, Vol. 206, 806-817, October 2021.